Οι ημερομηνίες – σταθμοί για την εξέλιξη του cosplay

monogatarian 28 Ιουλίου 2020 1 σχόλιο

Κάνουμε μια αναδρομή στα γεγονότα που ήταν σταθμός για την εξέλιξη του cosplay στο εξωτερικό και την Ελλάδα.

Όπως αναλύσαμε στη σύντομη αναδρομή που κάναμε σε προηγούμενο μας άρθρο, ο όρος «cosplay» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ιάπωνα Nobuyuki Takahashi το 1984, όμως η συνήθεια των ανθρώπων να ντύνονται σαν τους αγαπημένους τους χαρακτήρες ξεκίνησε από αρκετά νωρίτερα.

Μπορεί το cosplay να είναι κάτι που έχει ξεκινήσει από την Αμερική και να έχει κατακτήσει τις εκδηλώσεις εκεί, από την Ιαπωνία καθιερώθηκε και εξελίχθηκε σαν πολιτιστικό γεγονός.

Πολύ πριν τον Nobuyuki Takahashi, η πρώτη καταγεγραμμένη απόπειρα cosplay ήταν το 1908 όταν ένα ζεύγος από το Οχάιο, οι William Fell, παρευρέθηκαν σε ένα μασκέ πάρτι και ντύθηκαν σαν Mr. Skygack και Miss Pickles αντίστοιχα, όπου ήταν εξωγήινοι χαρακτήρες από ένα κόμικ που κυκλοφορούσε σε εφημερίδα. Μπορεί να ήταν μασκέ πάρτι, όμως ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη απόπειρα ανθρώπων να ντυθούν σαν κάποιο συγκεκριμένο χαρακτήρα από κάποιο έργο.

Αρκετά πιο μετά από το ζεύγος William Fell, ο sci-fi guru Forrest J. Ackerman παρευρέθηκε το 1939 στο πρώτο Παγκόσμιο Επιστημονικό Συνέδριο ντυμένος με κάπα και καλσόν, παριστάνοντας έναν φουτουριστικό χαρακτήρα. Με την κίνηση του αυτή, ο Ackerman καθιέρωσε στην Αμερική το μασκάρεμα, όμως γινόταν μόνο σε επιστημονικά συνέδρια.

Η πραγματική εξέλιξη όμως έγινε στην Ιαπωνία, όπου από την δεκαετία του 70, το μασκάρεμα (όπου τη δεκαετία του 80 ονομάστηκε σε cosplay) ήταν ήδη αρκετά διαδεδομένο σε ανθρώπους όλων των ηλικιών. Τα manga κυριαρχούσαν στην Ιαπωνία και ήταν αγαπητά σε όλους, άντρες και γυναίκες, όλων των ηλικιών, σε αντίθεση με την Αμερική της ίδιας εποχής, όπου τα κόμικ είχαν ως κύριο θέμα τους σούπερ ήρωες και αφορούσαν κυρίως εφήβους και νέους.

Τον μεγαλύτερο ρόλο για την διάδοση του cosplay έπαιξαν τα manga, και αργότερα τα anime. Έβλεπες ενήλικες γυναίκες να διαβάζουν manga όπως το «With the Light», όπου η ιστορία αφορούσε ένα ζευγάρι όπου μεγάλωνε ένα αυτιστικό παιδί. Έβλεπες άντρες εργάτες της οικοδομής να διαβάζουν One Piece στο διάλειμμα τους. Έβλεπες νεαρούς να διαβάζουν Neon Genesis Evangelion και κοπέλες να διαβάζουν Pretty Soldier Sailor Moon. Λόγω του ευρύ κοινού που στόχευαν τα manga, το cosplay έγινε πολύ γρήγορα δημοφιλές και γινόταν από πολύ κόσμο σε όλα τα συνέδρια της Ιαπωνίας.

Επίσης, σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του cosplay έπαιξε και η ανάπτυξη του visual kei, ενός μουσικού κινήματος που επηρέασε τα manga και τα anime, και κατ’ επέκταση και το cosplay. Θέλοντας να ακολουθήσουν τα βήματα αμερικάνικων μουσικών συγκροτημάτων, όπως τους Whitesnake και τους Poison, πολλά Ιαπωνικά συγκροτήματα επηρεάστηκαν από τον εκκεντρικό τρόπο ντυσίματος και έτσι δημιουργήθηκε μια από τις πιο δημοφιλής μόδες, η Gothic lolita, ένα στυλ που επηρέασε τα manga, έχοντας ως παραδείγματα το Death Note και το Black Butler, και στη συνέχεια η επιρροή αυτή πέρασε και στο cosplay. Το πιο γνωστό Ιαπωνικό συγκρότημα του είδους ήταν φυσικά οι X Japan.

Με τη διάδοση των anime και στην Αμερική, ξεκίνησε να γίνεται πιο διαδεδομένο το cosplay σταδιακά σε όλα τα συνέδρια της χώρας, εκτός από τα επιστημονικά που γινόταν μέχρι τότε. Σταδιακά ο κόσμος αυξανόταν και πλέον έβλεπες τον Batman δίπλα στην Hatsune Miku, έβλεπες καταστήματα να πουλάνε τον Superman δίπλα στον Goku, έβλεπες καταστήματα να πουλάνε ρούχα του Spiderman μαζί με της Usagi.

Το πρώτο επίσημα καταγεγραμμένο συνέδριο στην Αμερική που αφορούσε την Ιαπωνική κουλτούρα ήταν τον Δεκέμβρη του 1975, το Comiket, το οποίο εκείνη τη χρονιά κατέγραψε 600 επισκέπτες. Στα τέλη του 80 και στις αρχές του 90 ξεκίνησαν τα πρώτα anime συνέδρια, ανάμεσα τους το AnimeCon και το AnimeExpo, τα οποία και αυτά με δυσκολία κατάφερναν να μαζέψουν πάνω από 1,000 επισκέπτες. Η εκτόξευση της δημοτικότητας των anime συνεδρίων έγινε μόνο αφού πέρασε το μισό της δεκαετίας του 90 και μπήκαμε στο 2000, με την έλευση της χιλιετίας.

Από τότε, η Αμερική και η Ιαπωνία ήταν το επίκεντρο του cosplay. Η Ευρώπη, και πόσο μάλλον η Ελλάδα, γνώρισε την κουλτούρα του cosplay πολύ αργότερα.

Στην Ελλάδα, το cosplay με δυσκολία μετράει παραπάνω από 15 χρόνια ζωής, με τα πρώτα της χρόνια να είναι αρκετά υποτονικά και διστακτικά, εννοείται. Η πιο πληρέστερη και αναλυτική καταγραφή του Ελληνικού cosplay υπάρχει μόνο χάρη στους COSPLAYERS//GR, οι οποίοι έχουν καταγράψει την εξέλιξη της με αναλυτικά στατιστικά. Αυτή τη στιγμή, ίσως είναι η μόνη ιστορική καταγραφή του Ελληνικού cosplay που υπάρχει.

Στη χώρα μας, το cosplay γνώρισε την μεγαλύτερη του άνοδο από το έτος 2016 και μετά, όπου ακόμη και τότε, οι cosplayers δεν ξεπερνούσαν τους 350 σε αριθμό, ακόμη και στις πιο μεγάλες εκδηλώσεις. Ευτυχώς, τα νούμερα αυτά έχουν αυξηθεί, με την τρέχουσα χρονιά να αριθμεί παραπάνω από 900 ενεργούς cosplayers.

Τα τελευταία 14 χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 477 εκδηλώσεις, η συντριπτική πλειοψηφία τους στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Έχουν πραγματοποιηθεί εκδηλώσεις και σε άλλες 11 πόλεις, όμως το ενδιαφέρον που τράβηξαν δεν ήταν αντίστοιχο.

Με τις συζητήσεις που έχω κάνει ανά διαστήματα με άτομα από την cosplay κοινότητα, αλλά και από τις δικές μου παρατηρήσεις, το Ελληνικό cosplay δεν μπορεί να συγκριθεί ακόμη με κάποιο από τα μεγαλύτερα του εξωτερικού, όμως υπάρχουν άτομα που κάνουν ποιοτικές δουλειές και παρατηρείται συνεχή άνοδος.

Until next time, keep watching anime!

Ακολουθήστε μας: